Nú koninginnen vangen: "Zo voorkom je honderden nieuwe nesten Aziatische hoornaars"

Luister en huiver: de Aziatische Hoornaar rukt op, ook in Zeeuws-Vlaanderen. Maar wat kunnen we er tegen doen? Diana Roelands van de Zeeuws-Vlaamse Bijenvereniging was te gast bij Rondje ZVL. "Het is nu het moment om ze te vangen. De koninginnen zijn nu op zoek naar een geschikte plaats voor een nest. Voordat de werksters geboren worden, willen we ze vangen zodat ze zich niet explosief zullen vermeerderen."

Om de koninginnen te vangen zijn speciale lokkastjes ontworpen. "Dat zijn selectieve vallen, speciaal ontworpen om de Aziatische hoornaar te vangen. Soms komen er ook kleinere insecten mee." Als dat gebeurt, kun je ze eenvoudig redden: "Stop de val met de hoornaar 10 tot 15 minuten in de vriezer. De hoornaar wordt daar flauw van en je kunt hem dan zo in een potje doen. De overige insecten laat je weer gewoon vrij in de natuur." Heb je geen lokkastje? Je kunt ze ook vangen met een jampotje, volgens Roelands: "zet je een potje over ze heen, dan proberen ze direct naar boven te vliegen. Dan kun je het deksel er snel op doen en hem goed bekijken. Er zijn speciale apps waarmee je, als je een foto maakt, het dier kan identificeren. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat we elk insect dat erop lijkt uitroeien."

"In het afgelopen najaar werden in totaal in Zeeuws-Vlaanderen 300 nesten verwijderd. "Maar toen de bladeren eenmaal uit de bomen vielen, troffen we er nog eens 140 aan. Die hebben allemaal 100 tot 500 koninginnen voortgebracht."

Dweilen met de kraan open?
Met de vangst van slechts één Aziatische hoornaar voorkom je al honderden nakomelingen, weet Roelands. "Een nest levert honderd tot vijfhonderd koninginnen op. Daar overwinteren er een aantal van, die in het voorjaar weer beginnen met nestelen. Je kunt je voorstellen hoe snel het dan gaat." Is het dan niet dweilen met de kraan open? "Toch niet," vindt Roelands, "we komen niet meer van het beestje af, daar zijn we van doordrongen. Onze natuur zal er aan moeten gaan wennen, maar onze bestuivende insecten moeteen daar wel de gelegenheid voor krijgen."  Ieder nest Aziatische hoornaars heeft eiwitten nodig, die ze halen uit de borststukken van andere insecten en spinnen. Roelands: Het gaat om 12 tot 15 kilo per nest. Omgerekend hebben ze per nest zo'n zeventig tot honderdduizend insecten nodig."

Opletten geblazen
De hoornaars die je op dit moment ziet vliegen, zijn koninginnen. "Ze gaan nu hun nest bouwen. Voordat de werksters worden geboren willen we ze vangen. Dat kan ook makkelijk, want de nesten hangen nu nog niet zo hoog. Pas later bouwen ze een nieuw nest, maar dan hoog in de bomen. Dan kunnen we er niet meer bij." In het afgelopen najaar werden in totaal in Zeeuws-Vlaanderen 300 nesten verwijderd. "Maar toen de bladeren eenmaal uit de bomen vielen, troffen we er nog eens 140 aan. Die hebben allemaal 100 tot 500 koninginnen voortgebracht, dat betekent dus ontzettend veel nieuwe nesten dit jaar."

Wat te doen als je denkt dat je een nest van de Aziatische hoornaar ziet, of als je er een hebt gevangen? "Je kunt mij altijd een berichtje sturen via Facebook. Of de bijenvereniging benaderen."

Luister hier naar het gesprek:

Door: Tineke Kerste