Stichting helpt Polen de weg vinden

Met zo'n kwart miljoen paar handjes maken Polen een belangrijk deel uit van werkend Nederland. Hoewel werken binnen de EU mogelijk is, makkelijk is het niet om je een weg te banen door alle verschillende instanties waar je als werknemer of ZZP'er mee te maken hebt. Daarom zijn Kasia Kwiatek en Justyna Staszewska uit Terneuzen bezig een stichting opzetten die Polen de weg wijst in Nederland.

Uit eigen ervaring hebben zij geleerd dat het lastig is om in Nederland antwoorden te vinden over zaken die te maken hebben met wonen en werken wanneer je er nieuw bent en de taal niet spreekt. Geïnspireerd door een groep Poolse vrouwen in Den Haag, die samenwerkte met stadsdeel Segbroek, wilden Kasia en Justyna de zelfredzaamheid van hun gemeenschap vergroten.

Contact
"Nee, een naam heeft onze stichting nog niet", zegt Kwiatek. "Ons idee is een plek organiseren waar Poolse mensen uit Terneuzen en verder, kunnen praten en waar ze elkaar adviezen kunnen geven. Nu gaat het vaak van mond-tot-mond en niemand weet echt iets. Waar moet je heen met gezondheidsklachten, wat doe je als je een conflict hebt met je werkgever? Het wordt geen adviesbureau maar een plek waar de Polen terecht kunnen met hun vragen. Vanuit  de stichting worden ze doorverwezen naar de juiste instanties of organisatie zoals Expat Center Zeeland."
Kasia en Justyna staan er niet alleen voor. "Wij zijn Jack Begijn, Expat Center Zeeland en Onbegrensd Zeeuws Vlaanderen enorm dankbaar voor alle hulp die we hebben ontvangen. Ze hebben vele deuren voor ons geopend die eerder voor ons gesloten waren. Hierdoor kunnen we nu onze initiatief verder ontwikkelen en doelen bereiken die eerder onbereikbaar leken. Hun steun is voor ons van onschatbare waarde en geeft ons enorme motivatie om door te gaan.”

Zelf is Kasia Kwiatek van '76, de lichting die opgroeide in het Warschau-pact. "Wij leerden naast Pools, alleen Russisch op school. Jongere mensen in Polen spreken al beter Engels. Maar is een taalbarrière." Kwiatek woont in Nederland sinds 2005, zij kan inmiddels prima uit de voeten in het Nederlands.

"Hier zeggen ook vreemden goeiedag tegen je. Dat kennen we niet in Polen" - Kasia Kwiatek

Kwiatek weet dat er heel wat geklaagd wordt over arbeidsmigranten. Ze denkt dat overlast en misstanden deels veroorzaakt worden door een gebrek aan informatie. "We willen de mensen bewust maken van welke rechten en plichten ze hebben. Als een verhuurder ze wegstuurt omdat hij iemand anders kan krijgen, waar kunnen ze dan heen? De mensen weten zelf niet dat je helemaal niet met acht mensen in een huis mag wonen. Het scheiden van afval of waar ze moeten parkeren, dat er plaatsen zijn voor vergunninghouders, dat weten ze vaak niet. We willen een soort krantjes of brochures maken waarin we dat allemaal uitleggen. We bezorgen die dan in huizen waarvan we weten dat er Polen wonen."

Goeiedag
"We zijn zo verschillend. Nederlanders zijn spontaan en gastvrij. Hier zeggen ook vreemden goeiedag tegen je. Dat kennen we niet in Polen. Daar zeg je alleen hallo tegen de mensen die je kent.  Aan de andere kant als je in Nederland bij vrienden op bezoek gaat, moet je echt eerst afspreken. In Polen stuur ik een appje 'ik kom eraan', dat moet je hier niet doen."

Voormalig economie-wethouder Jack Begijn heeft het initiatief omhelsd. "Onze economie kan niet zonder buitenlandse werknemers", benadrukt hij. "Als we die mensen hierheen halen, moet alles goed geregeld zijn op het gebied van wonen, werken, studie en recreatie. Het Expat Center Zeeland is de aangewezen instantie hiervoor. Zij hebben de expertise en netwerken. De Poolse gemeenschap beschikt over een eigen netwerk, kent elkaars cultuur en spreekt elkaars taal. Ze weten waar de behoeften liggen en wat er speelt. Door deze kennis en netwerken samen te brengen, kunnen we daar samen van profiteren."

Sociale cohesie
Naast de gesprekken richt de Poolse gemeenschap nu een stichting op, compleet met KvK-nummer en zakelijke rekening voor donaties. Ook wordt er gewerkt aan een website met informatie en contactgegevens. Justyna voegt toe: "We willen niet alleen doorverwijzen, maar ook zelf thema- en voorlichtingsavonden organiseren. In het verleden hebben we al evenementen voor kinderen georganiseerd, en dat willen we voortzetten. Het doel is om de sociale cohesie te vergroten. We beginnen op bescheiden schaal, want het moet wel behapbaar blijven."

• Foto: Kasia Kwiatek (l), Justyna Staszewska (m) met oud-wethouder Jack Begijn.

Door: Guido van der Heijden